Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın eşi Emine Erdoğan’ın himayesinde 2017 yılında başlatılan ve Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından yürütülen Sıfır Atık Hareketi bugün beş yaşında. Geçtiğimiz hafta İstanbul Haliç Kongre Merkezi’nde “İklim ve Gençlik” temasıyla Milletlerarası 3. Sıfır Atık Tepesi gerçekleşti. Tepeye katılanların gözü Emine Erdoğan’ın giydiği kıyafetteydi. Türkiye’nin dört bir yanından üniversite öğrencileri, iklim elçisi gençler, sokak toplayıcıları, etraf gönüllüleri, sanatkarlar, sportmenler, etraf STK’leri, iş dünyası temsilcileri, lokal idareler ve kesim paydaşlarının yer aldığı merasime Emine Erdoğan, Anadolu’nun kırkyama geleneğinden yola çıkarak atık kumaşlardan hazırlanan bir ceketle katıldı. Atık kumaşların değerlendirildiği kırkyama geleneğinden ilham alan Erdoğan’ın pek çok merasimde giydiği kıyafet kırkyama üzere Anadolu’nun binlerce yıllık geleneğinden ilhamla hazırlanıyor. Tıpkı vakitte Türk dizayncıları ve kültürel pahası yüksek kumaşları, aksesuarları tercih eden Erdoğan’ın ceketiyle bu kere Sıfır Atık Hareketi klasik motiflerle buluşmuş oldu. Ceketin kıssasını Yeni Şafak Pazar okurları için araştırdık.
ATIKLARDAN ŞIK TASARIMA
Kırkyama bilindiği üzere atık kumaşların değerlendirilmesiyle öne çıkan klasik bir dikim. Erdoğan’ın kırkyama ceketindeki kumaşlar ise Recep Tayyip Erdoğan’ın Cumhurbaşkanlığı’na geldiğinden bu yana Emine Erdoğan’a dikilen kıyafetlerden artan kumaşlar kıymetlendirilerek oluşturulmuş. Doku ve renk olarak birbiri ile uyumlu olan kumaş modüllerinin yanyana getirilerek kırkyama tekniği ile birleştirilen ceket hayli şıktı. Tasarım fikri Emine Erdoğan’a aitmiş. Ceketin sırf üst yüzeyi değil, astarı da birebir biçimde kırkyama kumaşların birleştirilmesi ile hazırlanmış. Ceketin süslemesinde kullanılan iğne oyaları ise Anadolu ziyaretlerinde çiftçi bayanların armağan ettiği yazmalardan alınmış ve ceketin modüllerinin birleşim yerleri bu iğne oyalarıyla süslenmiş. Ceketin sadece kumaşı değil, çıtçıt ve süslemeleri de tekrar atık gereçlerden hazırlanmış. Cekette kullanılan çıtçıtların her biri farklı uzunluk ve renklerde tek kalan materyallerden seçilmiş. Tıpkı biçimde artan kurdela kesimleri ve örgü ipleri de ceketin süslenmesinde kullanılan öbür gereçlerden. Ceketin sırt kısmında yer alan kırmızı kordon ise, Erdoğan’ın kısalttığı bir kolyesinin kalan kesimi.
BİR GELENEĞİ YAŞATIYORLAR
KÜLTÜRÜN TAŞIYICISI KIYAFETLER
Kırkyamanın yine dokumaya kazandırılması üzere unutulmaya yüz tutmuş birçok klâsik sanat da tekrar Erdoğan’ın kıyafetleriyle gündeme geldi. Geçtiğimiz yıl Cumhurbaşkanı Erdoğan ile birlikte gittikleri Siirt ziyarette çift olarak şal şepik ismiyle bilinen bölgenin yöresel kumaşıyla yapılmış kıyafetleri tercih etmişlerdi. Akabinde ustaları tükenmekte olan bu klasik kumaşın yine halk eğitim merkezlerinde üretimine başlandı. Erdoğan, bir kültür taşıyıcısı olarak gittiği ülke ziyaretlerinde de klâsik Türk motifleri ve baskı kumaşları tercih ediyor. Örneğin, 2019 yılında Japonya’da düzenlenen G-20 Önderler Zirvesi’nde Tokat klâsik baskı kumaşından bir ceket tercih etmişti. Kimi vakit da ilgili ülkenin kıyafetlerini, dokumalarını giyerek ziyarete gidiyor. 2020 yılındaki Senegal ziyaretinde giydiği klasik renk ve dokuma kumaşlarından elbise ve 2022 Özbekistan ziyareti sırasında giydiği Özbekistan klasik kumaşı ve deseni mesken sahibi halk tarafından büyük beğeni almıştı.
Tasarıma çocuk eli değdi
Tek giysilik kıyafetler değil
Sık sık sürdürülebilir dizaynlarla karşımıza çıkan Emine Erdoğan, eski eserleri de tekrar pahalandırmak konusunda epey hassas. Örneğin kendisine armağan edilen bir şalı, kullanmadığını fark edince onu farklı bir kumaşla birleştirerek tekrar tasarlamış. Bu ceketi ise hem bir röportajında hem de 2018’de Arjantin’de yapılan G-20 doruğunda giyinmiş. Tıpkı halde geçmiş yıllarda bir çekim için giydiği klâsik mercan baskısı şeritleri olan ceketini bir öteki gün 24 Mart 2022 tarihinde Brüksel’de Belçika Kraliyet Kütüphanesi’ni ziyaretinde kırmızı doğal taşlardan dizilmiş bir kolye ve mercan figüründe bir broş ile yine giyinmişti.