Avcılar’da yaşanan ve 3’ü ağır 99 kişinin yaralandığı metrobüs kazası sonrası sürücülerin çalışma kuralları, araçların bakım ve tamirleri gündeme geldi.
Konuya ait AA muhabirine değerlendirmede bulunan İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Meclisi Ulaşım ve Trafik Komitesi Lideri Abdullah Özdemir, metrobüs şoförlerinin günde ortalama 8-9 saat çalıştığını söyledi.
Toplu iş mukavelesine nazaran haftada 5 gün çalışması gereken sürücülerin fazla mesai ile birlikte 6 gün çalıştırıldığını, fiilen haftada 6 gün çalıştırılan şoförlerin sadece bir gün dinlendiğini tabir eden Özdemir, “Hatlara nazaran her sefer 42 ila 150 dakika ortasında sürüyor. Sürücüler, kendileriyle yüz yüze görüşüldüğünde dinlenme fırsatlarının olmadığını, gerilimli olduklarını, kurumun toplumsal müsaade kullandırtmadığını, yemek yemeye dahi vakitleri olmadığını ve çok yorucu olduğunu lisana getiriyor. Bunun yanı sıra birebir vakitte yıllık müsaadelerini işçi talebi ve gereksinimine nazaran değil, kurumun istediği ay verdiğini de belirtiyorlar.” dedi.
“Çalışanların psikolojileri ağır tempodan ötürü yorgun ve stresli”
Yaz ve kış çalışma saatleri ile sefer sayıları değişken olduğundan çalışanların müsaadelerine müdahale edildiğini öne süren Özdemir, sürücülerin ruhsal açıdan da yıpranmış halde olduğunu savundu.
Özdemir, şöyle konuştu:
“Sürücüler yorgun ve moralsiz çalıştırılıyor. Sorun maddi değil. Yeni idarenin, deneyimli filo yöneticilerini misyondan uzaklaştırarak deneyimsiz grup ve yöneticilerle çalışması, çalışanların motivasyonlarını kırmaktadır. Çalışanların psikolojileri ağır tempodan ötürü yorgun ve gerilimli hale gelmiştir. Bir sürücü günde 350-400 kilometre çalıştırılmasına karşın uç noktalarda bile insani muhtaçlıklarını göremiyor.”
Araç bakım ve tamiratlarına ait İBB idaresinin deneyimsiz olduğunu argüman eden Özdemir, bakım ve arıza hasarlarında kullanılan gereçlerin kalitesinin ölçülemediğine ve tahlil yaptırılamadığına dikkati çekti.
“Araçların maddi ve hukuksal sorumlulukları yükleniciye aittir”
Özdemir, bu sebeple kalitesiz materyal kullanımı münasebetiyle tıpkı arızaların tekraren tekrar ettiğini aktararak şu tabirleri kullandı:
“Yanan son 10 araç tetkik edildiğinde, contanın kaçırttığı yakıtın manifoltun üstüne damlaması ve araçta otomatik yangın söndürme sistemi olmasına karşın bu olayın motor odasının uç noktasında cereyan etmesi nedeniyle bu otobüsler büsbütün yanmıştır. Kontratın genel kurallar 9. unsur 7. fıkrası gereği araçların maddi ve tüzel sorumlulukları yükleniciye aittir. Bu türlü olmasına karşın yükleniciden bu yanan araçların maddi sorumluluğu talep edilmemiştir. Araç bakımda çalışan teknik çalışanın çalışacağı ünite konusunda eğitimli ve sertifikalı olması kuraldır. Yeniden bir örnek vermek gerekirse bir elektrikçi, oto bakım tamircisinin yerine aracın alt denetimi için araç altına yatırıldı. Bilmediği bahiste önlem almadığı için araç körüklerinin hava kaçırmasıyla personel ilgisi olmayan işten ötürü hayatını kaybetti ve bu olay örtbas edildi.”
Araçların periyodik bakım ve uygun yedek kesimlerle uzun ömürlü olarak kullanılabileceğini tabir eden Özdemir, “Son alınan araçlarda ek direksiyon sisteminde oluşan genel üretim kusuruna müdahale ederek, yazılım güncellemesi yapıldığından ötürü tüm filo servise verilemiyor. Sabah ve akşam saatlerine bir kısım araç hizmete veriliyor. Büyük kısmı garajda tutuluyor.” diye konuştu.
AK Parti devrinde kazalara karşı erken ihtar sistemi olarak “telemetri sistemi” geliştirilerek 580 araca adapte edildiğini anlatan Özdemir, lakin sistemin mevcut idare tarafından kullanılmadığını lisana getirdi.
Bu sistemin bir erken ikaz sistemi olduğuna işaret eden Özdemir, şunları kaydetti:
“Sistem, şerit ihlali, uzaklık takip ve çarpışma ikaz sistemi olup ihlal olması halinde ışıklı, sesli ve şoför koltuğu üzerindeki titreşim modülü ile sürücüyü ikaz ediyor. Araç tarafından üretilen ve kullanılan birçok bilgiyi okuyup kaydediyor ve GPRS modülü üzerinden merkezdeki servere yazıyor. Araç üzerinde oluşmuş ve araç sistemi tarafından algılanmış arızaları da aktarıyor. Fakat yeni idare, server yok diye sistemi anlık takip etmiyor. Aslında sistem çalışıyor lakin dataları kimse takip etmiyor. Aslında araçlarda karakutu sistemi mevcut ama kurum bu bilgileri kullanmıyor ve maalesef bilmiyor.”