İstanbul Sabiha Gökçen Havalimanı’nda Havaist’in çalışmasını sağlayan düzenlemeler Danıştay’dan döndü. İstanbul Büyükşehir Belediyesi, Havaist’in hukuksuz ve yetkisiz bir formda çalışmaya devam ettiğini açıkladı.
Havalimanlarına yönelik otobüs nakliyatı yetkisini belediyelerden alarak özel işletmelere devreden genelgenin yürütmesi, Danıştay tarafından durduruldu. İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB), kararın akabinde Sabiha Gökçen Havalimanı’na nakliyat yapan Havaist firmasının hukuksuz ve Ulaşım Uyum Merkezi’nin (UKOME) kararı olmadan yetkisiz bir biçimde çalıştığını, İstanbul Valiliği ile İstanbul Emniyet Müdürlüğü’ne yazılı olarak bildirdi.
Büyükşehir Belediyesi Kanunu, “büyükşehirlerde ulaşım hizmetlerini planlamak; yürütmek, kurmak, kurdurmak, işletmek, işlettirmek ve toplu taşıma araçlarına ruhsat vermek” yetkilerini büyükşehir belediyelerine veriyor.
2011 yılındaki ihaleyi Havabüs kazanmıştı
İBB, bu yetki ile hem ulaşımın kent çerçevesinde faal ve verimli planlamasını yapıyor hem de kamu ismine gelir elde ederek toplu ulaşım hizmetinin sunulmasını sağlıyor.
Sabiha Gökçen Havalimanı’ndan kent merkezine nakliyecilik yetkisi, UKOME kararıyla İETT’ye devredilmiş; 2011 yılında bu karar doğrultusunda çıkılan ihaleyi Havabüs firması kazanmıştı.
Ancak, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı 2020 yılında 2920 sayılı Türk Sivil Havacılık Kanunu’nun “Yer hizmetleri” başlıklı 44. hususuna dayanarak yayınladığı bir genelgede yetki aşımı yapmış, havalimanlarına yönelik nakliyecilik hizmeti verilmesi için ihale açma yetkisini belediyelerden (kamu) alarak havalimanını işleten özel şirketlere vermişti.
İBB, kanunlara alışılmamış olarak ve UKOME kararı bulunmayan bir uygulamayla Sabiha Gökçen Havalimanı’na nakliyecilik yapan, böylelikle haksız gelir temin eden Havaist firmasına para cezaları kesmeye başladı.
İstanbul Emniyeti, Havabüs araçlarına ceza kesiyor
İstanbul Emniyet Müdürlüğü ise geçen haftalarda birebir güzergahta kanunlara ters bir halde hizmet veren Havaist firmasının araçlarının yerine, Havabüs otobüslerini durdurup, para ve araç bağlama cezaları uygulamaya başladı. Karayolları Trafik Kanunu kararları doğrultusunda İBB’den müsaade almadan çalışan Havaist firmasına ise hala para ve araç bağlama cezası uygulanmıyor.
Danıştay kararı
Danıştay 8’inci Dairesi de eş vakitli olarak, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’nın ilgili genelgesine karşı açılan davada, “Kanunlar Belediyelere verilen yetkiyi ortadan kaldıracak biçimde yorumlanamaz” diyerek, itirazları haklı buldu ve genelgenin yürütmesini durdurdu. Böylelikle, özel bir şirkete ihale yapma ve kent içinde yolcu taşıma yetkisi veren genelgenin hukuka muhalif olduğu, yapılan ihalenin maddelere muhalif olduğu ve uygulamanın da UKOME kararı olmadan yapıldığı için kanunlara karşıt olduğu karara bağlanmış oldu.
İBB de Danıştay’ın yürütmeyi durdurma kararı üzerine, İstanbul Valiliği ile İstanbul Emniyet Müdürlüğü’ne resmi yazı yazarak, Sabiha Gökçen Havalimanı’na nakliyecilik yapan Havaist firmasının, UKOME kararı olmadan yetkisiz bir halde çalıştığını bildirdi.
İBB’den yapılan açıklamada da “Havaist firması tarafından sürdürülen yasaya karşıt nakliyecilik faaliyetine karşı yasal yetkilerimizi kullanmaya devam ederek, hukuka ters bu uygulamaya son vermeyi amaçlıyoruz” denildi.
“Milyonlarca liralık gelir, İstanbullu için kullanılacaktı”
İBB’den yapılan açıklamada, “ihale süreci yasaya uygun yapılsaydı ne olacaktı” sorusuna şu cevap verildi:
“5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu kapsamında; havalimanı- kent içi ortası nakliyatı bir kamu kurumu olan İBB tarafından görülecek, bu yolla milyonlarca lira gelir temin edilecek ve bu gelir 16 milyon İstanbullu için kullanılacaktı. Ayrıyeten nakliyecilik hizmeti yasaya uygun olacak ve vatandaşlar, İBB teminatıyla kaliteli bir hizmete kavuşacaktı.
Kamuya ilişkin yetkiler, kaynaklar ve topraklar kamuda kalarak; halk faydasına, halk için, halkın nezareti, kontrolü ve iştirakiyle kullanılacak, 16 milyon İstanbullu kazanacaktı. Büyükşehir belediyelerinin yetkileri elinden alınmaya çalışılmasaydı, kent içi gelirlerin hukuksuz bir biçimde özel şirketlere gitmesi engellenecekti. Özel şirketlere aktarılan haksız kaynaklar, milyonlarca lira kaynaktan yoksun edilen belediyeler ve o kaynaktan mahrum kalan vatandaşlar olmayacaktı.
Diğer taraftan; kamu kaynaklarının hukuka uygun, aktif ve verimli kullanılmasını önemseyen hem kamuya gelir temin eden hem de halka kaliteli, nitelikli, inançlı bir ulaşım hizmeti sunulmasını sağlayan bir anlayış hakim olacaktı.
İBB hukuk dairesinde kalarak, kaynak ve yetkilerini; nitelikli, inançlı hizmet için 16 milyon İstanbullu için kullanmaya yönelik çalışmalarını aralıksız sürdürecek.” (ANKA)