DUYGU ERDOĞAN – Edirne, Kırklareli ve Tekirdağ olmak üzere Trakya’da ayçiçeği ekili alanlarda etkili olan çayır tırtılı zararlısı karşısında bayram tatili boyunca edilen mücadelenin sonucu alınmaya başlandı.
Alanların çoğunda tarla zararlısının kontrol altına alındığı, yer yer mücadelenin sürdüğü belirtildi. Etki alanı yoğun olarak Trakya olarak görülse de, Marmara Bölgesi’nde Düzce, Edirne, Tekirdağ, Kırklareli, İstanbul (Çatalca), Kocaeli, Sakarya ve Bursa’da da bölge bölge zararlının görüldüğü yerlerde ilaç uygulaması yapılıyor. Uzmanlar, çiftçilere tarlalarını didik didik arayarak, en ufak bir şüphede ilaçlama yapılması gerektiğini belirtiyor.
İnsansız hava aracı (İHA – drone) ile havadan müdahale izni verilen ilaçlamalar, bazı alanlarda ayçiçeği tarlasına zarar vermeyi göze alarak yerden de makinelerle sağlanıyor.
Doymuyorlar…
Genel olarak tarlalarda yabancı otlara güve kelebeği olarak konup ardından tırtıla dönüştüğü bilinen zararlının aslında kültür bitkilerine (ekili alandaki ürün) sıçramadığı biliniyor. Ancak özellikle ilkbaharda yabancı ot mücadelesi yapılmadığında otlar üzerindeki larvalar daha sonra çayır tırtılına dönüşerek alana yayılıyor.
Yabancı bitki ile doymayan zararlının, mevcutta dikili olan ürüne yöneldiği görülüyor. Bu sezonda bölgede yoğun olarak ayçiçeği ve mısır ekili olduğu için özellikle bu alanlarda etkisini gösterdiği tahmin ediliyor.
Ayçiçeğinin kökünden yaprağına kadar alanları damarlarıyla yiyerek kurutan zararlı, önlem alınmadığında tüm alanı kurutabiliyor.
İklim krizinin uyarısı
45 yıl kadar önce görüldüğü belirtilen çayır tırtılına yaşanan iklim değişiminin yansımasının neden olabileceği belirtiliyor. Buna göre, düşük nem ve ani sıcaklık farklarının zararlıya yaşam alanı tanıdığı ifade ediliyor.
Yüzde 90 kontrol altında
Edirne Tarım ve Orman İl Müdürü Atilla Bayazıt, şehirde çayır tırtılının etkili olduğu 5 ilçede yüzde 90 oranında kontrol sağlandığını söyledi. Erken mücadele ile çalışmalara başladıklarını ve yer yer mücadelenin devam ettiğini anlatan Bayazıt, bugün itibarıyla alanlarda zarar tespit çalışmalarının yapılmaya başlandığını söyledi. Edirne’nin tahmini olarak 1 milyon 200 bin dekarlık ekiliş alanı olduğu hesaplanırken, çayır tırtılının yer yer etkili olduğu beş ilçenin tahmini ekiliş alanı büyüklüğü ise 700 bin dekar olarak hesaplanıyor. Bu 700 bin dekarda ise 100-120 bin dekarda zararlının etkili olduğu görülüyor. Bayazıt, “Özellikle drone olmak üzere çeşitli mücadele yöntemleri uygulanıyor” dedi.
İlaçlamada ‘arı’ çağrısı
Arıcıların da mevsim itibarıyla kovanlarını Trakya Bölgesi’ne taşımaları, arılar için riskli bir ortam oluşturuyor. Uzmanlar, ilaçlama için arıların kovanda olduğu gece ya da sabah çok erken saatleri öneriyor.
15-20 günlük döngü yaşanıyor
İlçede zararın toplam alanda yüzde 2 ile 5 arasında olabileceğinin tahmin edildiğini anlatan Keşan Ziraat Odası Başkanı Hasan Şen, “Bunun zararını görürüz ama üreticilerimiz ilaçlamayla mücadeleye devam ediyor. Tarlalar didik didik aranmalı. Çünkü larvalar yani kelebeğin bıraktığı yumurtalar yaprak üzerinde kalabilir. Ardından tırtıla dönüşür, yayılır. Bu 15-20 günlük bir döngüdür. Tarım arazilerine ne ekilecekse, özellikle yonca, mısır gibi yaprağın bol olduğu araziye gezip kontrol etmeli” dedi.
‘Komşu tarlaya geçmesin’
Lüleburgaz Ziraat Odası Başkanı Mustafa Şener Birgün, önemli bir alanda ilaçlama çalışmaları yapıldığını belirtti. Rekolte kayıplarının mutlaka olacağına dikkat çeken Birgün, “Bölgemizde 45 yıl öncesinde görülmüş, uzun yıllar sonra 10 yıl önce çok ufak bir miktarda yaşanmış bu sorunla yeniden karşı karşıyayız. Ancak ilaç kesin çözüm. Ama çiftçimiz duyarlı olmalı, yoksa komşusuna tarlasına da geçer. Bunu engellemek için sabırla çalışmalıyız” dedi.