Almanya’da Başbakan Olaf Scholz’un Maliye Bakanı’nı vazifeden alması ve gelecek yıl başlarında itimat oylamasına gideceğini söylemesinden sonra, koalisyon hükümeti krize girdi.
Scholz, Sosyal Demokrat Parti ve Yeşiller ile birlikte koalisyon hükümetindeki liberal Özgür Demokratik Parti’nin (FDP) lideri ve Maliye Bakanı Christian Lindner’e güveninin olmadığını söyledi.
Bu durum, Scholz’un koalisyon hükümetinin parlamentodaki çoğunluğu yitirmesi manasına geliyor. Yılbaşında yapılacak bir itimat oylaması Mart ayında yapılabilecek bir erken seçimi tetikleyebilir.
“Trafik ışıkları” diye anılan koalisyon, 2021’den bu yana ülkeyi yönetiyor.
Ancak koalisyon içindeki tansiyonlar bir müddettir büyüyordu ve en sonunda açığa çıktı.
Scholz, eski maliye bakanını sert sözlerle eleştirdi, “güvenime ihanet etti” dedi ve partisinin çıkarlarını ülkenin çıkarlarının önünde tutmakla suçladı.
Scholz ayrıyeten, bilhassa ABD’de Donald Trump’ın seçilmesinden sonra, Almanya’nın öbür ülkelerin güvenebileceği bir ülke olduğunu göstermesi gerektiğini vurguladı.
Koalisyondaki kriz, Trump’ın seçilmesinin Avrupa’nın iktisadı ve geleceği konusundaki derin bir meçhullüğü tetiklemesinden yalnızca saatler sonra, Avrupa’nın en büyük iktisadını siyasi kaosun içine soktu.
Scholz’un merkez solcu Sosyal Demokrat Partisi, çevreci Yeşiller ve liberal FDP’nin 2021’de koalisyon hükümeti kurmasından sonra, her parti kendi çıkar kümeleri için büyük harcamalar yapmayı planlamıştı.
Ancak daha sonra Rusya’nın Ukrayna işgali geldi ve güç fiyatları çok arttı. Almanya birden savunma bütçesinde büyük ve tartışmalı bir artışa girdi. Ayrıyeten 1,5 milyon Ukraynalı mülteciyi ülkeye almanın mali yükü altına girdi.
Almanya, üst üste iki yıldır ekonomik büyüme yaşamadı. Trump’ın başkanlığı da Almanya’nın güçlü bir hükümet kurma ve güçlü ekonomik kalkınma konusunda hemen harekete geçme gereğini artırdı.
Scholz ve Yeşil ortakları, krize dermanın daha fazla kamu borcu alabilmek için anayasal kuralları gevşetmek olduğunu söylüyor. Lakin özgür piyasacı FDP buna şiddetle karşı.
Lindner ise bunun yerine, toplumsal yardım bütçesini keserek ve etraf amaçlarını öteleyerek fonlanacak vergi kesintileriyle ekonomiyi büyütmek istiyor.
Yeşil Parti’li Ekonomi Bakanı Robert Habeck, partisinin hükümette kalacağını ve bakanlarının vazifelerine devam edeceğini söyledi.
Scholz, parlamentoda 15 Ocak’ta bir inanç oylaması yapılacağını duyurdu. Milletvekilleri hükümeti düşürürse, ülke planlandığı üzere Eylül’de değil, haftalar içinde seçime gidebilir.
Anketlerde Hristiyan Demokratlar önde görünürken, Scholz’un liderliğindeki toplumsal demokratlar ve çok sağcı Almanya için Alternatif Partisi ikinci sırada başa baş.
|
Şirin Payzın, Cihan Balta, Soli Özel ve Barçın Yinanç kıymetlendirdi: İkinci Trump periyodu ABD, dünya ve Türkiye için ne manaya geliyor? |
