Dünya Sıhhat Örgütünün (DSÖ) 2023 raporuna nazaran, dünya genelinde her yıl yaklaşık 1,19 milyon kişi trafik kazaları nedeniyle hayatını kaybediyor.
Kazalarda hayatını kaybedenlerin yaklaşık yüzde 66’sını 18-59 yaş ortasındakiler oluşturuyor. Trafik kazaları, 5-29 yaş aralığındaki bireylerin hayatını kaybetmelerinin birincil nedeni olmaya devam ediyor.
Kasım ayının 3. pazarı, 2005 yılında Birleşmiş Milletler (BM) Genel Konseyinin kararıyla “Trafik Kazası Kurbanlarını Anma Günü” olarak belirlendi.
Trafik kazalarındaki mevt ve yaralanmaların “insan kaynaklı bir sıhhat krizi” olarak global ölçekte kabul görmesi üzerine 1999’da kurulan “Küresel Yol Güvenliği Ortaklığı’nın (GRSP)” Üst Yöneticisi (CEO) David Cliff, hususla ilgili AA muhabirine değerlendirmede bulundu.
“HIZIN HAYATTA KALINABİLİR DÜZEYLERDE TUTULMASI KRİTİK EHEMMİYET TAŞIMAKTADIR”
Trafik kazalarının önlenebilir olduğuna işaret eden Cliff, dünya genelinde yol güvenliğinin “endişe verici” düzeylerde olduğunu vurguladı.
Cliff, “Dünyada her yıl yaklaşık 1,19 milyon kişi trafik kazalarında hayatını kaybediyor ve 17,8 milyon kişi önemli biçimde yaralanıyor.” diye konuştu.
Kazaların “güvenli sistem” yaklaşımının benimsenmesiyle azaltılabileceğini belirten Cliff, “İnsanlar yanılgı yapar, bu nedenle sistem, bu yanlışları azaltacak ve kaza sonuçlarını düşürecek halde tasarlanmalıdır.” sözünü kullandı.
Ciddi yaralanma ya da vefatla sonuçlanan kazaları önlemek üzere alınan tedbirlerin tesirli olabilmesi için yalnızca birkaç değişikliğin kâfi olmayacağını, “sistemin her bir kesimini ele alacak büyük değişiklikler” gerektiğini kaydeden Cliff, trafik kazalarının tek bir nedenden kaynaklanmadığına işaret etti.
Cliff, “Kesin olarak bildiğimiz bir şey varsa o da suratın, bir kazanın meydana gelme mümkünlüğünü ve kaza sonucunun şiddetini belirlediğidir. Çarpma anındaki sürat ne kadar yüksekse önemli yaralanma yahut vefat riski de o kadar yüksektir. Bu nedenle suratın hayatta kalınabilir düzeylerde tutulması, kritik kıymet taşımaktadır.” dedi.
Ayrıca, kaza yerine “çarpışma” sözünü tercih ettiklerinin altını çizen Cliff, kazaların önlenemez ve öngörülemez bir mana taşıdığını lakin çarpışmanın önlenerek azaltılabileceğine inandıklarını söz etti.
YOL GÜVENLİĞİNİ ARTIRMADA YAPAY ZEKA TEKNOLOJİLERİNDEN YARARLANILABİLİR
Trafik kazalarının önlenmesinde yapay zekanın kıymetine de işaret eden Cliff, yapay zekanın yol güvenliğini artırma ve kazaları tedbire hedefiyle çeşitli formlarda uygulanabileceğini söz etti.
Araçlarda yer alan atomik fren sistemleri üzere yapay zeka uygulamalarının yayalara çarpmaları önleyebileceğine işaret eden Cliff, Akıllı Sürat Yardımı (ISA) sisteminin ise şoförlerin sürat hudutlarına uymalarına yardımcı olabileceğini söyledi.
Cliff, yapay zeka teknolojilerinin trafikte meydana gelen önemli kazalara ait bilgilerin tahlilinde de rol oynayabileceğini kaydetti.
Halihazırda trafik akışını izlemek maksadıyla yapay zekadan faydalanıldığını, böylelikle ağır trafik ya da berbat hava şartları üzere durumlarda çarpışma riskini azaltmak için sürat hududunun ayarlanabildiğini lisana getiren Cliff, yapay zeka dayanaklı güvenlik sistemlerinin sayısının gelecekte artmasını beklediklerini vurguladı.
KAZA ORANI, ÜLKELER ORTASINDA DEĞİŞKENLİK GÖSTERİYOR
Cliff, dünya genelinde trafik kazalarında hayatını kaybedenlerin sayısının ülkelere ve kıtalara nazaran değişkenlik gösterdiğine de dikkati çekti.
David Cliff bu sayının, İsveç ve İsviçre üzere ülkelerde her bin bireyde yaklaşık 2, Güney Afrika ve Libya’da ise 1000 şahısta yaklaşık 24-34 olduğunu tabir etti.
DSÖ’nün raporuna nazaran de mevtle sonuçlanan yol kazalarının yüzde 93’ü düşük ve orta gelirli ülkelerde meydana gelirken kazalara bağlı vefatlar en fazla Afrika kıtasında, en az ise Avrupa kıtasında kaydediliyor.
Veriler, dünya genelinde kayda geçen ölümlü trafik kazalarında 2010’dan bu yana yüzde 5 azalma olduğunu gösteriyor.
Yüksek nüfuslu ülkeler ortasında yer alan Çin ve Brezilya’da mevtle sonuçlanan kazaların yüzde 10 ila 23 azaldığı belirtilirken Hindistan ve ABD’de meydana gelen kazalarda ölenlerin sayısında yaklaşık yüzde 2 ila 33 artış yaşandığı görülüyor.
Rapora nazaran, dünya çapında meydana gelen trafik kazalarının önlenmesi için çeşitli tedbirler alınsa da şimdi maksada ulaşılmış değil.