Ticaret Bakanlığı’nın koordinesinde, 15 Ekim 2021’de ihracatçıların finansmana erişim ve kredi kefalet sorunlarının çözümüne katkı sağlamak amacıyla kuruluş süreci tamamlanan ve 1 Mart 2022’de faaliyetlerini başlayan İhracatı Geliştirme Anonim Şirketi’nin (İGE) yönetim yapısı ve sermayesi genişliyor.
Dünya’dan İmam Güneş’in haberine göre İGE’de, ortaklığın yüzde 86,7’si ihracatçı birliklerine, yüzde 8,3’ü Türkiye İhracatçılar Meclisi’ne (TİM) ve yüzde 5’i ise Türk Eximbank’a ait.
Şimdi, bu yapıya Türkiye’de 20’ye yakın özel ve kamu bankasının da katılımının önü açıldı. İGE hisselerinin yüzde 20’si 20 özel ve kamu bankasına satıldı.
Kredi hacmi ikiye katlanacak
Bu kararın en önemli gerekçesi, sermayenin güçlendirilmek istenmesi ve ihracatçıların sadece Eximbank’tan değil tüm bankalardan hızlı şekilde teminatsız, İGE kredisi kullanımını sağlamak olarak gösteriliyor.
20 bankanın katılımıyla İGE’nin sermayesi 1,5 milyar TL’den yaklaşık 2,5 milyar TL’ye çıktı. İGE, bugün 22 milyar TL’lik kredi hacmi hedefiyle ihracatçılara kefalet desteği sağlıyor. Hazine ve Maliye Bakanlığı teminatının da bulunduğu İGE, yarattığı güvenceyle bankaların kredi kullandırma iştahını da olumlu etkiliyor. 20 bankanın İGE’ye olan ortaklığı ile kredi hacminin 40-45 milyar TL’ye kadar ulaşması bekleniyor.
Uygun faizle kredi
Bankaların İGE’ye dahil olma süreci tamamlandı ancak verilecek kredi faiz oranından belirlenmiş bir oran yok. Edindiğimiz bilgiye göre, piyasa ortalamasının altında, uygun bir faiz oranı sağlanacak.
Ayrıca, Hazine ve Maliye Bakanlığı kefaletinin de olduğu İGE kredileri bankalar için geri dönüş oranda güvence sağladığı için bankalar kredi musluklarını uygun faizle açmayı planlıyor. 20 bankanın birbiriyle rekabet edeceği de düşünüldüğünde faiz oranının zamanla daha da uygunlaşması muhtemel.
20 banka İGE hissesinin yüzde 20’sini aldı İGE’nin yüzde 5 ortağı olan Türk Eximbank’ın yanı sıra 20 özel ve kamu bankası da İGE hissesinin yüzde 20’sine ortak oldu.
Bu bankalar; Akbank, Anadolubank, Alternatif Bank, Denizbank, QNB Finansbank, Garanti BBVA, Halkbank, ING, Kuveyt Türk, Odeabank, Şekerbank, TEB, Türkiye Finans, Türkiye İş Bankası, Türkiye Sınai Kalkınma Bankası, Vakıfbank, Vakıf Katılım, Yapı Kredi, Ziraat Katılım ve Ziraat Bankası.
Türkiye Bankalar Birliği (TBB) kayıtlarına göre Türk Eximbank’ın Türkiye’de 23 şubesi bulunuyor. 20 bankanın 81 ildeki şube sayısı ise 10 binin üzerinde. Böylece ihracatçılar, Türkiye’nin her yerinden İGE kredisine başvuru yapabilecek. Bu şekilde, krediyi temin etme süresi de kısalacak.
5 milyar TL’nin üzerinde krediye kefalet sağlandı
1 Mart’ta faaliyete geçen İGE, bugüne kadar 5 milyar TL’yi aşkın kredi kefaleti verdi. İGE, 22 milyar TL’lik kredi hacmini hedefl ediği “İGE Özkaynak Destek Paketi” ile 1000’i aşkın ihracatçıya kredi sunuyor. Destek paketi, kredibilitesi olmakla birlikte teminat yetersizliği nedeniyle finansmana erişmekte zorlanan KOBİ niteliğine haiz ihracatçılara İGE özkaynaklarından verilecek kefaletler yoluyla Eximbank tarafından kredi kullandırılmasının sağlanması için hazırlandı. Başvuru süreci yılsonuna kadar devam edecek olan ve 12 ay vadeli kredi paketinin kullanılabilecek kredi üst limiti 15 milyon TL olarak belirlendi.
Kredi nasıl kullanıyor?
Küçük ölçekli firmalara ihracat kredisi sağlamayı öncelikleri arasında bulunduran İGE, doğru firmalara doğru kaynak kullandırımı konusuna hassas yaklaşıyor.
Bugüne kadar sadece Eximbank şubelerinden kredi kullanabilen ihracatçılar, 20 bankanın İGE’ye katılımıyla birlikte artık 10 bini aşkın şubeden kredi kullanabilecek. İhracatçılar bu bankalara “İGE kefaletiyle kredi kullanmak istiyorum” diyerek başvuru yapabilir.
İGE kefaletiyle kredi kullanmak isteyen firmaların kredi ihtiyacını belgelendirmesi gerekiyor. Firmalar, kullandığı kredinin karşılığında ihracat yapmalı. Bu süreç bankalar tarafından takip edilecek.
Firmalar işletme sermayesi ihtiyacı, ödeyeceği faturalar, almak istediği hammadde, maaş ödemeleri gibi başlıklarda kredi kullanabilecek. Geriye dönük harcamalar için kredi verilmeyecek. Bankalar, firmaların yapacağı ödemelerde faturayı düzenleyen kişi adına gerekli parayı sağlayacak. Maaş ödemelerinde ay sonu ödenmesi gereken toplam ücret tespit edilerek, şirket hesabına yatırılacak.
Firmaların kredibilitesi ve sicili Eximbank tarafından kontrol ediliyor. 20 bankanın İGE’ye ortak olmasıyla bu süreçleri bu bankalar da aynı şekilde yürütecek. İGE’nin sunduğu kaynakların firmaları ihracata teşvik etmesi ve ihracatçı sayısını artırması bekleniyor.
Bankaların kredi kullandırmak için önceliği firmaların KOBİ niteliğinde olması. Ayrıca, firmalarda aranan temel özellik de düşük riskli, yüksek kredi siciline sahip olmaları.
İhracatçı birliklerinin yedek akçeleri İGE’ye gidiyor
1 Mart’ta faaliyete giren ve kuruluş sermayesi o dönemde 10 milyon TL olan İGE’nin sermayesinin güçlendirilmesi için TİM bünyesinde yer alan Türkiye Tanıtım Grubu’nun varlığının yanı sıra, 61 ihracatçı birliğinin kullanmadığı bütçeler yedek akçe olarak devredilmiş ve yaklaşık 1,5 milyar TL’lik sermaye oluşturulmuştu.
Bugün İGE’nin sermayesi yaklaşık 2,5 milyar TL seviyesinde. Sermayenin sürekliliğini sağlayabilmek için ihracatçı birliklerinin her yıl kullanmadığı ve kullanamadığı yedek akçe sayılan bütçeler İGE’ye devrolacak ve başta KOBİ’ler olmak üzere ihracatçıların fi nansman ihtiyaçları için kullanılacak. Diğer yandan ihracatçıların İGE teminatlı kredi kullanabilmesi için yapacağı masraflar da yine İGE bütçesine dahil olacak. Bu şekilde sermayede sürekliliğin sağlanması hedefleniyor.